در این فرصت می‌خواهیم با بحث چاپ و تکمیل پارچه آشنا شویم. برای ورود به بحث در نظر داشته باشید که تکمیل در صنعت نساجی به مجموعه عملیات و مراحلی اشاره دارد که (با هدف افزایش کیفیت و مرغوبیت) بر روی فرآورده‌های نساجی انجام می‌شوند. این عملیات شامل مراحلی است که نخ، پارچه و منسوجات کشباف آنها را طی می‌کنند تا ظاهری بهتر، کارایی بی‌نقص و دستیاری لطیف و متناسب داشته باشند.
در صنعت نساجی و پوشاک، تکمیل بر روی پارچه به منظور افزایش درخشندگی، نرمی، زیبایی، ثبات دائمی، اتو پذیری، تغییر کاربری و آبرفت گیری انجام می‌شود. همچنین، در بعضی موارد، هدف تکمیل مقاومت پارچه در برابر آتش، آب و حشرات است. این عملیات در مراحل مختلف تولید پارچه انجام می‌شود، می‌تواند پس از بافندگی پارچه و یا پس از رنگرزی و چاپ رخ دهد. تکمیل کالای نساجی توسط مهندسان این صنعت در روش‌های مختلفی تعریف می‌شود.
انواع چاپ روی پارچه
قبل از اینکه وارد بحث تکمیل شویم، باید با چاپ روی پارچه آشنا شوید. این مرحله بعد از رنگرزی پارچه انجام می‌شود. امروزه، در کارخانه‌های چاپ پارچه از انواع مختلف روش‌های چاپ پارچه استفاده می‌شود. هر یک از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه با برخی از این روش‌ها آشنا خواهیم شد.
1. چاپ دیجیتال مستقیم: این روش یکی از بهترین روش‌های چاپ پارچه است؛ زیرا امکان چاپ تصاویر با بالاترین کیفیت و کمترین هزینه را فراهم می‌کند. در این روش، یک دستگاه چاپگر جوهر افشان با جوهر مخصوص، طرح مورد نظر را مستقیما از کامپیوتر روی پارچه اجرا می‌کند. همچنین برای خشک کردن و حرارت دادن به آن از تونل خشک کننده یا پرس حرارتی استفاده می‌کنیم.
2. چاپ استنسیل: این روش برای رنگرزی پارچه استفاده شده و با استفاده از استنسیل‌های چوبی یا پلاستیکی انجام می‌شود.
3. چاپ سابلیمیشن: این روش چاپ و تکمیل پارچه نیز که امروزه بسیار پرطرفدار است، مزایای زیادی از جمله کیفیت بالا، صرفه‌جویی در زمان و هزینه دارد. این روش شامل تصعید جامد به گاز است. برای چاپ به روش سابلیمیشن، کافی است طرح مورد نظر را با پرینتر و جوهر سابلیمیشن روی کاغذ مخصوص چاپ تریکو کنید. سپس کاغذ را روی پارچه قرار داده و به آن حرارت دهید تا طرح از روی کاغذ روی پارچه چاپ شود.
4. چاپ غلطکی: در این روش، از غلطک‌های مخصوص برای چاپ رنگ روی پارچه استفاده می‌شود. پارچه از بین غلطک‌های حکاکی شده (که هر کدام یک رنگ را روی پارچه چاپ می‌کنند)، عبور خواهد کرد.
دیگر روش های چاپ روی پارچه
5. چاپ تخلیه: این روش برای حذف قسمت‌های رنگ شده پارچه مورد توجه است.
6. چاپ مقاوم: در این نوع چاپ، ابتدا از یک چسب قوی روی پارچه ریخته می‌شود و سپس رنگرزی انجام می‌شود.
7. چاپ اسکرین: در چاپ اسکرین، الگوها به کمک اسکرین‌ها منتقل می‌شوند.
8. چاپ قالبی: در این روش، از قالب‌ها برای پیاده‌سازی و چاپ طرح مورد نظر روی پارچه استفاده می‌شود.
9. چاپ فتو یا نوری: در این نوع چاپ، سطح تکمیل پارچه با استفاده از مواد شیمیایی که به نور حساس هستند، پوشانده خواهد شد. سپس با تاباندن نور بر روی آن، می‌توان هر عکسی را روی پارچه چاپ کرد. قسمت‌هایی که در معرض نور قرار می‌گیرند، رنگ می‌گیرند و قسمت‌هایی که نور نخورده‌اند، بدون رنگ باقی می‌مانند.
منظور از مرحله تکمیل پارچه چیست؟
تکمیل پارچه یک مجموعه عملیاتی اشاره دارد که به منظور بهبود کیفیت و ارزش تجاری پارچه انجام می‌شود. در واقع وقتی صحبت از چاپ و تکمیل پارچه می‌شود، باید بدانیم در این عملیات، پارچه به اعمال شیمیایی و مکانیکی زیر و رو می‌شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود. تکمیل پارچه بستگی به نوع و جنس آن متفاوت است و هر نوع پارچه از عملیات تکمیلی خاص خود بهره می‌برد.
روش‌های تکمیل پارچه به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- روش‌های فیزیکی
- روش‌های شیمیایی
- روش‌های شیمیایی و فیزیکی
در روش‌های فیزیکی، از عملیات مکانیکی مانند خارج کردن قطرات آب، صاف کردن سطح و روکش کردن پارچه استفاده می‌شود. روش‌های شیمیایی شامل عملیات شستشو، رنگرزی، ضد آب شدن و ضد آتش کردن پارچه است. در روش‌های شیمیایی و فیزیکی با ترکیبی از عملیات شیمیایی و مکانیکی روبرو هستیم . این روش برای بهبود و پرداختن به نیازهای خاص پارچه استفاده می‌شود.
تقسیم بندی تکمیل پارچه
مرحله تکمیل تولید پارچه در صنعت نساجی، به سه دسته تقسیم می‌شوند: تکمیل موقت یا ناپایدار، تکمیل دائم و تکمیل ثابت.
۱) تکمیل موقت یا ناپایدار: این نوع تکمیل شامل فعالیت‌هایی مانند اتو زدن و یا نرم کردن است. در این فرایندها، تغییراتی که به پارچه اعمال می‌شود، به مدت محدودی باقی می‌ماند و ممکن است با شستشو یا استفاده مجدد از پارچه، اثر آنها از بین برود.
۲) تکمیل دائم: در این نوع تکمیل، تغییراتی که به پارچه اعمال می‌شود، برای مدت طولانی باقی می‌ماند. مثال‌هایی از این نوع تکمیل شامل نمدی کردن و خار زدن است. با استفاده از این روش‌ها، به پارچه‌ها ویژگی‌های خاصی مانند ضخامت یا زبری می‌دهند که برای مدت طولانی حفظ می‌شوند.
۳) تکمیل ثابت: در این نوع تکمیل، تغییراتی که به پارچه اعمال می‌شود، به صورت دائمی و ثابت باقی می‌ماند. یکی از مثال‌های این نوع چاپ و تکمیل پارچه، پلیمریزه کردن منومری در سطح کالا است. این فرایند باعث تشکیل لایه پلیمری روی سطح پارچه می‌شود که به آن ویژگی‌های خاصی اضافه می‌کند و در طول زمان ثابت باقی می‌ماند.
با این تقسیم‌بندی، انواع تکمیل در صنعت پارچه سازی را می‌توان به صورت جامع و کامل بررسی کرد و از هر نوع تکمیل بر اساس نیازها و مطالبات مورد استفاده قرار داد. در کل عملیات چاپ و تکمیل روی پارچه‌ها، بخش مهمی از فرایند تولید پارچه است. این دو مرحله بر کیفیت، مرغوبیت و به مراتب بر روی قیمت پارچه تأثیرگذار هستند. با دریافت مشاوره از متخصصان شادتکس، می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد این تأثیرگذاری به دست آورید. ما کنار شما هستیم تا با تهیه پارچه‌های مرغوب و با کیفیت خرید بهینه‌ای را تجربه کنید.