تولید پارچه، فرایند پیچیدهای است که در آن از مواد اولیه تا طراحی و تولید نهایی، مراحل متعددی را طی میکند. در این مقاله، به بررسی این مراحل تولید پارچه در کارخانه نساجی میپردازیم. وقتی صحبت از چنین کارخانهای به میان میآید انگار در جادهای پر از رنگ و بافت، ماشینهای بزرگ و نخهای رقصان، قرار گرفتهایم. داستان راه اندازی این نوع کسب و کار از زمانی شروع میشود که بشر نخستین پارچه را به وجود آورد. پس از آن هم درگیر داستانی از خلاقیت شد که باید آن را مدرن و به روز میکرد. در نتیجه روند تولید پارچه گام به گام پیشرفتهتر شد تا جایی که امروز در شادتکس میتوانیم یک بار دیگر آن را مرور کنیم.
گام اول؛ پیدا کردن الیاف مناسب
برای تولید پارچه، اولین مرحله انتخاب الیاف مناسب است. الیاف میتوانند از منابع طبیعی یا مصنوعی باشند. نمونههای طبیعی شامل مواد اولیهای هستند مستقیما از طبیعت استخراج میشوند (مانند الیاف پنبه، الیاف کتان، الیاف پشم و الیاف ابریشم). الیاف پنبه از گیاه پنبه به دست میآیند و از آن برای تولید پارچههای نرم و تنفسپذیر استفاده میشود. الیاف کتان نیز از گیاه کتان تولید میشوند و برای پارچههای مقاوم و خنک مورد استفاده هستند. در کنار این موارد الیاف پشم هم از گوسفندان و الیاف ابریشم از کرم ابریشم به دست میآیند و برای پارچههای لطیف و لطیف استفاده میشوند.
همچنین، الیاف مصنوعی نیز برای تولید پارچه استفاده میشوند. این الیاف از مواد شیمیایی تولید میشوند و شامل الیاف مصنوعی، الیاف ویسکوز، الیاف پلیاستر و الیاف نایلون هستند. این الیاف میتوانند ویژگیهایی مشابه با الیاف طبیعی داشته باشند و در برخی موارد حتی بهتر از آنها عمل کنند. الیاف ویسکوز از سلولز چوب به دست میآیند و برای پارچههای نرم و لطیف استفاده میشوند. الیاف پلیاستر و نایلون هم از مواد شیمیایی تولید میشوند و برای پارچههای مقاوم و ضد آب مورد استفاده قرار میگیرند.
ترتیب مراحل تولید پارچه در کارخانه نساجی
مراحل تولید پارچه در کارخانه نساجی پس از انتخاب الیاف مورد نظر شروع میشوند. این مراحل به این ترتیب پیش میروند.
تمیز کردن همه الیاف مصرفی
به طور مطلق مهم نیست که الیاف را از کارخانههای صنعتی به دست آوردهاید یا آنها را از طبیعت برداشت کردهاید؛ در هر صورت، این الیاف نیاز به تمیز شدن دارند. الیاف باید به طور کامل و دقیق تمیز شوند و هر گونه ناخالصی و آلودگی در آنها باید به صورت کامل از بین برود.
کاردینگ یا شانه کردن
یکی از مراحل حیاتی در فرایند تولید پارچه، شانه کردن و گارد زدن الیاف نامیده میشود. وقتی شما با پشم خام سر و کار داریم، متوجه میشویم که الیاف در حالتی پیچیده و بدون هیچ نظم کنار هم قرار میگیرند. بنابراین، باید آنها را شانه کنید تا به یک مسیر خاص بچینند. در این حالت، رشتههای الیاف قابل مشاهده میشوند و شما میتوانید آنها را برای مرحله بعدی، یعنی تاباندن، آماده کنید.
همچنین، الیاف کوتاه و بی ارزش نیز در این مرحله حذف میشوند. این فرایند معمولا توسط دستگاههای خاصی انجام میشود و الیاف به همراه یکدیگر ترکیب میشوند تا الیافی یکدست و بلند به دست آید.
بیشتر بخوانید: کارخانه پارچه بافی: از نخ تا تکه پارچه
تاباندن و آمادهسازی بافت یا تکسچرینگ
مرحله تاباندن الیاف در واقع همان کشیدن و پیچیدن الیاف است تا در نهایت یک رشته نخ متصل به هم به وجود آید. این مرحله امکان استفاده از الیاف مختلف را فراهم میکند و با ترکیب آنها، الیاف جدید با ویژگیهای منحصر به فردی تولید میشود. برای انجام این فرایند، از دو نوع چرخش حلقهای و روتور استفاده میکنیم که الیاف در آنها مداوم کشیده یا پیچیده میشوند.
با توجه به تعداد پیچها در هر سانت، میتوان کیفیت نخ را تشخیص داد. پس از آن با مراحل تولید پارچه در کارخانه نساجی با نام «آمادهسازی بافت یا تکسچرینگ» روبرو هستیم. این مرحله یکی از مهمترین مراحل برای الیاف مصنوعی است. در این فرایند، ویژگیهای الیاف مصنوعی بهبود مییابد تا به الیاف طبیعی نزدیکتر شود. این مرحله باعث افزایش کشسانی الیاف میشود و ویژگیهای مشابه با الیاف طبیعی را به الیاف مصنوعی میبخشد.
آهارزنی و بافت پارچه
در برخی موارد، الیاف ممکن است مقاومت کمی داشته باشند و در مراحل تولید پارچه به خوبی عمل نکنند. در این صورت، از مواد شیمیایی مختلف برای افزایش دوام الیاف استفاده میشود. آهار یک ماده چسبنده است که به نخها اضافه میشود تا مقاومت آنها افزایش یابد.
مرحله بافت نیز بسیار مهم است و در آن، رشتههای نخ به زوایای مختلف ترکیب شده و پارچه تولید میشود. این زوایا میتوانند تغییراتی در نوع و شکل پارچه ایجاد کنند.
پرز سوزی و آهار گیری
مرحله پرز سوزی در تولید پارچه باعث حذف الیاف بیرون زده از سطح میشود تا ظاهری یکنواخت داشته باشیم. در این مرحله، الیاف با استفاده از شعله گاز یا حرارت صفحه مسی سوزانده میشوند و پرزها بیرون میروند. برای جلوگیری از تولید دود، سطح مرطوب میشود.
پس از آن مرحله آهار گیری نیز در تولید پارچه مهم است. مواد استفاده شده در آهارزنی باعث سفت و سخت شدن پارچه میشوند. همچنین میتوانند جذب آب و رنگ را کاهش دهند؛ بنابراین، پس از آهارزنی، پارچه باید از این مواد پاک شود. این کار با استفاده از اسید رقیق یا آنزیمهای مخصوص انجام خواهد شد.
سفید و مرسریزه کردن
مراحل تولید پارچه در کارخانه نساجی اینطور پیش میروند که برای حذف ناخالصیها، پارچه را با استفاده از مواد شیمیایی مختلف شستوشو میدهند تا پارچه تمیز و مناسبی به دست آید. همچنین مرحله مرسریزه کردن هم با هدف افزایش مقاومت و درخشش پارچه انجام میشود. برای این کار مواد شیمیایی مخصوصی به پارچه اضافه میشوند. این مرحله دارای مزایای مختلفی بوده و باید به آن توجه زیادی داشته باشیم.
پایان مراحل تولید پارچه در کارخانه نساجی
در مرحله آخر تولید پارچه، عملیات تکمیلی روی پارچه انجام میشود. این عملیات باعث بهبود ویژگیهای خاصی مانند ضد چین و چروک، ضد لک و غیره در پارچه میشود. همچنین، با اقدامات خاص در این مرحله، میتوان استحکام، زیبایی و درخشندگی پارچه را افزایش داد.
به یاد بسپارید که مرحله رنگرزی در تولید پارچه میتواند در هر بخشی انجام شود و اغلب در مراحل اولیه و بر روی نخها یا پس از بافت انجام میشود. برای بهبود کیفیت و تولید محصول باکیفیت، مناسب است این مرحله را بر روی رشتههای نخ انجام داد. این کار باعث حفظ کیفیت رنگ و افزایش عمر آنها روی پارچه میشود.
در ضمن تمامی مراحل ذکر شده در شادتکس به دقت و همّیت خاص پیش میروند تا مشتریان عزیز محصولی با کیفیت را به دست آورند.